سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش ایرنا، گاهی قیمت این دمنوش ها حتی از یک فنجان قهوه ترک و اسپرسو نیز گران است و این قیمت ها بستگی به نوع دم کردن آن بستگی و تازگی گیاهان دارد.
در فضای مجازی نیز افراد متخصص یا غیرمتخصص برای بیماری ها با گیاهان دارویی نسخه می پیچند و عده ای نیز در عطاری ها به دنبال گیاه خشک شده دارویی هستند.
در این بین در برخی از خانه ها در کنار قوری چای ، یک قوری آویشن کوهی یا گل گاو زبان نیز روی اجاق گاز در حال دم کشیدن است یا در فروشگاه های بزرگ مواد غذایی (هایپر مارکت ها) نیز دم نوشهای بسته بندی شده کیسه ای بفروش می رسد.
اینها نشان می دهد که علاقه مندان به گیاهان دارویی و داروهای گیاهی روز به روز افزایش یافته است و حتی در برخی از مهمانی های رسمی نیز دم نوش برای مهمانان سلف می شود.
گیاهان دارویی یکی از با ارزش ترین نوع کشت و کار در مزرعه و باغچه حیاط برخی از خانه های روستایی شده است به گونه ای که اکنون این گیاهان در برخی از خانه های روستایی در دسترس قرار دارد.
وضعیت چهارمحال و بختیاری از نظر تنوع و پوشش گیاهی این نوع از داروها بیانگر آن است که می تواند صنعت تولید و بسته بندی گیاهان دارویی را در دست گرفت.

*** سرزمین ایران پُر از گیاهان خوراکی و دارویی
ایران از نظر تنوع پوشش گیاهی مرتعی به ویژه گیاهان دارویی و خوراکی یکی از کشورهای مستعد در آسیاست.
این پوشش اگر چه در سالهای اخیر از نظر حجم فقیر شده است اما هنوز در برخی از مناطق کشت دوباره از سوی مردم ، این پوشش را رونق داده است.
کارشناس اداره مراتع سازمان جنگل ها و مراتع گفت: تاکنون 7 هزار گونه گیاهی در مراتع کشور شناسایی شده است که 2 هزار و 500 گونه آن را گیاهان دارویی و خوراکی تشکیل می دهند.
مهدی کمالی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با تاکید بر اینکه بهره برداری بی رویه و نادرست از این گونه ها، تهدیدی برای تخریب مراتع و انقراض گونه هاست، افزود: با از بین رفتن گونه های گیاهی علاوه بر از بین رفتن مراتع زمینه بروز سیل و فرسایش خاک نیز افزایش پیدا می کند.
به گفته وی، برداشت های نادرست و غیراصولی گیاهان و همچنین چرای دام مازاد در مراتع تهدیدی برای مراتع است.

*** ارتفاعات چهارمحال و بختیاری سرشار از گیاهان دارویی
چهارمحال و بختیاری به دلیل کوهستانی بودن دارای پوشش مهمی از گیاهان دارویی و خوراکی است.
گاهی این گیاهان دارویی به وفور یافت می شود اما در برخی از مناطق نیز به دلیل نبود نظارت مردمی، برداشت بی رویه و چرای دام ، این پوشش ضعیف شده است.
تاکنون یک هزار و 400 گونه گیاهی در چهارمحال و بختیاری شناسایی شده که از این تعداد 350 گونه جنبه دارویی، صنعتی و خوراکی و 35 گونه نیز به این استان اختصاص دارد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری از اختصاص سه هزار هکتار از عرصه های منابع طبیعی استان از سال 94 تاکنون برای کشت گیاهان دارویی و طرح های جنگل کاری خبر داد.
علی محمدی مقدم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: این استان به سبب ظرفیت های بسیاری که در حوزه گیاهان دارویی دارد از سال 94 به عنوان استان پایلوت کشت گیاهان دارویی در کشور معرفی شد.
وی ادامه داد: در همین راستا با بهره گیری از تحقیقات کاربردی محققان استان و تولید بذر و نهال توانستیم این مقدار از عرصه های طبیعی استان را زیر کشت گیاهان دارویی ببریم که این اقدام با مشارکت و استقبال جوامع محلی روبرو شد.
محمدی مقدم با اشاره به شناسایی مناطق مستعد رشد گیاهان دارویی در استان تصریح کرد: منطقه سبزکوه رویشگاه موسیر و منطقه سرآقاسید رویشگاه کشت کلوس است، این مناطق از ظرفیت بالایی برای توسعه کشت گیاهان دارویی برخوردار است.
محمدی مقدم، کشت سالانه 2 هزار هکتار گیاهان دارویی در استان را از برنامه های این اداره کل اعلام و خاطرنشان کرد: 100 هکتار از عرصه های طبیعی استان زیر کشت گل محمدی قرار گرفته است.

*** احیای یک گیاه در دست انقراض
گاهی به دلیل برداشت های بیش از حد ظرفیت مراتع برخی از گیاهان دارویی و خوراکی روبه انقراض گذاشته شده است .
با این حال جوامع محلی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری برای احیا این گونه ها دست به کار شده اند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری از احداث ذخیره گاه بذری گونه گیاهی و دارویی منقرض شده «آنغوزه» در این استان توسط کشاورزان خبر داد.
علی محمدی مقدم اظهار کرد: با تلاش8 ساله یکی از کشاورزان استان طرح احداث ذخیره گاه بذری گونه گیاهی آنغوزه پس از 15 سال انقراض این گیاه دارویی، در 30 هکتار وسعت از زمین های این شهر اجرا شد. 
وی گفت: کشت گونه آنغوزه از 2 سال قبل در برخی از نقاط این استان عملیاتی شده است، اما برای حفاظت از این گونه تا 5 سال مجوز برداشت برگ و ساقه و صمغ گیری از آن صادر نمی شود. 
محمدی مقدم تصریح کرد: با این وجود، بذر این گیاه از امسال قابل برداشت است و اداره کل منابع طبیعی برای حمایت از این بهره بردار با انعقاد تفاهمنامه ای، علاوه بر واگذاری عرصه برای احداث ذخیره گاه بذرگیری و خرید تضمینی محصول، برداشت بذر و صمغ گیاهان این ذخیره گاه را منحصرا به این بهره بردار واگذار کرده است. 
وی تعداد گونه های گیاهی در چهارمحال و بختیاری را یکهزار و 400 مورد عنوان کرد و افزود: 350 گونه از این تعداد را گیاهان دارویی، بهداشتی و خوراکی شامل می شود که 35 گونه از این تعداد نیز منحصر به این استان است. 
محمدی مقدم درباره تعداد گونه های در حال انقراض اظهار کرد: تاکنون 2 گونه آنغوزه و باریجه در چهارمحال و بختیاری منقرض شده و گونه کلوس (کرفس کوهی) نیز در حال انقراض است. 
وی کشت گیاهان دارویی کلوس، موسیر و آنغوزه در سطح یکهزار و 500 هکتار در سال گذشته را از اقدامات اداره کل منابع طبیعی برای احیای این گونه ها عنوان کرد. 
محمدی مقدم در ادامه درآمد سالانه از تجارت جهانی گیاهان دارویی بر اساس اعلام سازمان خوارو بار جهانی(فائو) را 100میلیارد دلار در سال عنوان و بیان کرد: این در حالی است که عایدی کشور از تجارت در صنعت کشت و برداشت گیاهان دارویی 100 میلیون دلار در سال است. 
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: حدود 8 هزار گونه گیاهی در کشور رویش دارد که در صورت توجه ویژه به این ظرفیت و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و صادرات آن، از وابستگی اقتصاد کشور به نفت تا حد قابل توجهی کاسته می شود. 
گیاه آنغوزه خلط آور درمان کننده سرماخوردگی، ذات الریه، آسم، ضد نفخ و ضد اسپاسم روده ای ادرار آور و ضد سوزش ادرار، کاهش دهنده فشار خون،تب بر و ضد بیماری های روماتیسم، نقرس و سیاتیک است، بذر، ساقه و برگ آن مصرف دارویی و قابلیت فرآوری دارد اما عمدتا بصورت خام به کشورهای آلمان و هند صادر می شود. 

***جوانان با ایده های جدید وارد بازار شده اند
اکنون شرکت های جوان و جوانان با ایده برای توسعه و تجارت این نوع محصول پر بازده وارد میدان شده اند تا در رقابت با کشورهای دیگر از جمله ترکیه و ایتالیا بتوانند در این بازار نقش آفرینی کنند.
در این زمینه نیز نخست استارتاپ گیاهان دارویی و خوراکی به همت جوانان استان برگزار شد.
محور‌های ایده های شرکت کننده در این همایش علمی کاشت، داشت و برداشت، فرآوری، بسته بندی و صنعت، منابع طبیعی و محیط زیست، فروش، بازاریابی، بازرگانی و اقتصاد، شناسایی، آموزش، دارو، درمان و طب سنتی بود
به گزارش ایرنا، اکنون ایجاد شرکت های فناور صنایع تبدیلی گیاهان دارویی و خوراکی در چهارمحال و بختیاری می توان این استان را به یکی از تولید کنندگان بزرگ صنعتی این نوع محصول تبدیل کند.