سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش روابط عمومی اداره کل روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری و به نقل از باشگاه جوان از شهرکرد، سالهاست که چهارمحال و بختیاری میزبان بلوط‌هایی است که با وجود تمامی سختی‌ها توانسته‌اند همچنان سرافراز در میان کوه‌های سربه فلک کشیده زاگرس زنده بمانند و مایه حیات، طراوات، زندگی، درآمد و هوای پاک  برای مردمان سخت کوش این دیار باشند.
بلوط‌هایی که بار‌ها و بار‌ها مورد سودجویی برخی از انسان‌ها قرار گرفته‌اند، اما چه زیبا و با صلابت برای گستراندن نعمت‌هایشان باز هم شکفته و سربرافراشته‌اند.
چهارمحال و بختیاری از گذشته مامن خوبی برای بلوط‌های زاگرس بود، اما متاسفانه از سالیان گذشته تاکنون حیات زاگرس با خطرات جدی مواجه شده که یکی از آن ها دست و پنجه نرم کردن با آفات و بیماری هاست.
با فرارسیدن فصل بهار، آفت جوانه‌خوار بلوط برای از بین بردن بخشی از درختان به جنگل‌های چهارمحال و بختیاری هجوم آورده است، امری که بسیاری از کارشناسان آن را به عنوان زنگ خطر جدی برای حیات درختان بلوط زاگرس می‌دانند.
متاسفانه آمار‌های رسمی نشان می‌دهد که حدود ۲۴ هزار هکتار از مساحت ۳۱۱ هزار هکتاری جنگل‌های چهارمحال و بختیاری تاکنون مورد هجوم آفات قرار گرفته، البته برخی از فعالان محیط زیست معتقدند که این عدد را باید چند برابر کرد.
به هر حال آفات نیز در کنار ما انسان‌ها، مسیری بهتر از هجوم به جنگل های زاگرس پیدا نکرده‌ و هم اکنون چندین منطقه از چهارمحال و بختیاری با هجوم شدید آفت جوانه‌خوار بلوط مواجه است، به گفته مسئولان عملیات مبارزه با استفاده از امکاناتی همچون تراکتور سم‌پاش در حال انجام است.
امری که خود مسئولان نیز اذعان می‌کنند این کار چاره ساز نیست، چرا که برای مبارزه با آفات جنگلی با توجه به گستردگی و صعب العبور بودن جنگل‌ها نیازمند تجهیزات و اعتبارات است.
مطمئنا برای حفاظت و حراست هر چه بیشتر از ریه‌های زاگرس بایستی مسؤولان کشوری و استانی اقدامی عاجل و جدی در دستور کار قرار دهند، چرا که با استفاده از شیوه‌های سنتی راه به جایی نخواهیم برد.
 
پروانه جوانه خوار بلوط مهمترین آفت در جنگل های چهارمحال و بختیاری

آرزو بنی هاشمی رئیس اداره حفاظت و حمایت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد اظهار داشت: خشکسالی و کمبود بارش‌های پیاپی و به دنبال آن هر گونه استرس در طبیعت باعث بر هم خوردن توازن اکولوژیک در محیط شده به طوری که بسیاری از حشراتی که از جنگل به عنوان پناهگاه استفاده می‌کنند، تبدیل به آفات شده و باعث ایجاد خسارت می‌شوند.
او افزود: پروانه جوانه خوار بلوط (Tortrix viridand)، از جمله مهمترین آفتی ست که با آغاز فصل بهار در سطح جنگل‌های بلوط در ناحیه رویشی زاگرس شروع به فعالیت کرده و خسارات زیادی را به عرصه‌های طبیعی وارد می‌کند.
بنی هاشمی تاکید کرد: این حشره با تغذیه بی‌رویه از جوانه‌ها و برگ‌های درختان، ظاهر درخت را عاری از برگ می‌کند و همین باعث می‌شود بسیاری از مردم با گمان بر خشکیدگی درخت، اقدام به قطع آن در عرصه کنند.
بنی هاشمی بهترین عامل کنترل این آفت را شناسایی دشمنان طبیعی (سن ها، زنبورها، کفشدوزک‌ها و حشرات و ...) و تکثیر، پرورش و رهاسازی آن‌ها در طبیعت عنوان کرد و افزود: هم اکنون تعداد دشمنان طبیعی برای مبارزه با این آفات کافی نیست، از این رو روش‌های بیولوژیک برای کنترل آفت جایگزین و استفاده می‌شود.
استفاده از روش‌های بیولوژیک برای مبارزه با آفت جوانه خوار بلوط
سید احمد موسوی کارشناس گیاه پزشکی نیز در این باره تصریح کرد: هم اکنون روش‌های بیولوژیک شامل استفاده از محلول BT و نصب تله‌های فرمونی برای مبارزه با آفت جوانه خوار بلوط در جنگل‌های چهارمحال و بختیاری مورد استفاده قرار گرفته است.
او ادامه داد: با توجه به صعب العبور بودن عرصه‌های جنگلی استان، امکان دسترسی به خیلی از نقاط و کانون‌های آفت فراهم نیست به همین منظور محلول پاشی از طریق سمپاش‌های تراکتوری و کوله پشتی با ترکیبات توصیه شده، انجام می شود.
موسوی افزود: طی چند سال اخیر، مبارزه بیولوژیک به صورت متوالی در منطقه مشایخ شهرستان کیار انجام شد که خوشبختانه کنترل آفت در سطح منطقه را به همراه داشت.

اختصاص ۲۷ میلیارد ریال اعتبار برای مبارزه با آفت

برمک اسلامی معاون حفاظت و امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری گفت: در سال جاری با توجه به طغیان آفت جوانه خوار و برگ خوار بلوط در سطح استان، ۹ کانون آلوده و طغیانی به این آفات در شهرستان‌های لردگان، اردل و کیار شناسایی گردید.
او افزود: با شناسایی این کانون‌ها محلول پاشی در سطح ۳ هزار و ۸۰۰ هکتار با اعتباری بالغ بر ۲۷ میلیارد ریال توسط جوامع جنگل نشین و بهره برداران محلی آغاز شد.
اسلامی با بیان اینکه محلول پاشی درختان با فرآورده بیولوژیک BT عملاً به اکوسیستم جنگلی آسیبی نخواهد رساند اظهار داشت: علاوه بر محلول پاشی و نصب تله‌های فرمونی در راستای کنترل پروانه کامل، عملیات پایش و پیش آگاهی این آفت در سطح ۳ هزار هکتار از جنگل‌های استان چهارمحال و بختیاری مجدداً اجرا می‌گردد تا برنامه اقدام جامع برای مبارزه با این آفت در سال ١٣٩٩ و ۱۴۰۰ انجام شود.

۲۴ هزار هکتار از جنگل‌های استان آلوده به آفت جوانه خوار بلوط است

علی محمدی مقدم مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: جنگل‌ها به عنوان یک منبع حیات در تولید آب و اکسیژن و جلوگیری از فرسایش خاک نقش به سزایی ایفا می‌کنند که هم اکنون با طغیان آفت جوانه خوار بلوط در سطج ۲۴ هزار هکتار از جنگل ها، این منبع حیات در استان به خطر افتاده است.
او افزود: با توجه به محدودیت اعتبارات، امکان مبارزه با این آفت در سطح ۲۴ هزار هکتار آلوده وجود ندارد و اقدمات کنترلی تنها در حدود ۴ هزار هکتار در حال اجراست.
محمدی مقدم در پایان خواست: ستاد مدیریت بحران استان با ورود به این موضوع در تامین اعتبار برای مبارزه با افت یاری گر باشد تا بتوان این سرمایه ملی را به خوبی حفظ کرد.
به گفته او؛ مبارزه با آفت جوانه خوار بلوط برای اولین بار در کشور از سال ۸۹ چهارمحال و بختیاری آغاز شد و هم اکنون در ۱۱ استان زاگرس نشین کشور شامل اصفهان، آذربایجان غربی، لرستان، فارس، ایلام، کرمانشاه، کردستان، همدان و خوزستان در حال اجراست.

به نظر می‌رسد با توجه به گستردگی جنگل‌های بلوط چهارمحال و بختیاری بایستی مسئولان سازمان جنگل‌ها و  ستاد مدیریت بحران استان برای تامین اعتبار و حتی جامعه دانشگاهی برای مطالعه و پژوهش بیشتر و یافتن راه کارهای مناسب یرای مقابله با آفت جوانه خوار بلوط در راستای حفاظت هر چه بیشتر از این نعمت بی‌نظیر خدادادی پای کار بیایند.