سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه ۸۰ درصد استان در مناطق کوهستانی و پرشیب قرار دارد، گفت: متوسط زمان خاک‌زایی در استان ۲ برابر میانگین جهانی است.

هومان خاکپور در گفت وگو با خبرنگار پیام طبیعت افزود: متوسط زمان خاک‌زایی در جهان ۴۰۰ سال برای هر سانتی‌متر خاک است این میانگین در ایران و همچنین چهارمحال و بختیاری به لحاظ شرایط جغرافیایی به ۸۰۰ سال زمان نیاز دارد.

وی گفت: در کشور وضعیت خاک‌زایی نسبت به فرسایش خاک یک به ۶ است، یعنی۶ برابر چیزی که خاک تولید می‌شود، خاک از دست می رود و در حوزه خاک از مدیریت مطلوب و پایدار برخودار نیستیم.

خاکپور، با اشاره به اینکه خاک یک منبع تجدیدناپذیر است و به عنوان یکی از منابع اصلی در حوزه کشاورزی و تامین امنیت غذایی محسوب می‌شود، گفت: در طول سال‌ها و دهه‌های گذشته به موضوع خاک کمتر توجه شده است.

به گفته وی، بحث آسیب‌پذیری خاک از منابع آبی در کشور ما بیشتر است.

خاکپور افزود: خاک در تامین غذا و امنیت غذای بشر، تصفیه آب، ذخیره کربن نقش اساسی دارد و به عنوان زیستگاه برای موجودات خاکی است.

وی بر حفظ و تقویت پوشش گیاهی به عنوان یکی از مهمترین مولفه‌های حیات کره زمین تاکید کرد و گفت: با تقویت پوشش از فرسایش خاک جلوگیری می‌شود.

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری گفت: تغییر کاربری اراضی کشاورزی که به اصطلاح به آن تبدیل کشت به خشت می‌گویند، یکی از مهمترین چالش‌ها در حوزه خاک است.

خاکپور با اشاره به اینکه خاک‌شویی چالش دیگر حوزه خاک است، گفت:  مدیریت غلط در نوع آبیاری باعث آب‌شویی خاک می‌شود و بسیاری از عرصه‌های کشاورزی به خاطر آبیاری غلط و الگوی آبیاری نادرست با معضل شوری مواجعه شدند و نمی‌توان از آن خاک در بخش کشاورزی استفاده کرد.

وی به کاهش و پایین آمدن مواد آلی خاک که منجر به کاهش حاصلخیزی خاک می‌شود به عنوان چالش دیگر در حوزه خاک اشاره کرد و گفت: فرسایش خاک به عنوان بزرگترین چالش خاک در استان است.

خاکپور میزان فرسایش خاک در استان را حدود ۱۵ و حتی در برخی مناطق تا ۲۵ تن در هکتار در سال عنوان کرد و گفت: این میزان در کشور حدود ۱۵ تن در هکتار است.

به گفته وی، براساس آمار کشوری فرسایش خاک در سال بین ۲ میلیارد تن تا ۴.۶ میلیارد تن برآورد شده است که این میزان خسارت جبران‌ناپذیری را به کشور وارد می‌کند.

وی اظهار داشت: بر اساس استاندارد جهانی، هر تن خاک ۲۸ دلار ارزش‌گذاری شده است که به طور میانگین سالانه حدود ۵۶ میلیارد دلار خسارت ناشی از فرسایش خاک در کشور وجود دارد در حالی که کل درآمد بخش کشاورزی کشور سالانه حدود ۵۰ میلیارد دلار است.

خاکپور افزود: بحث تخریب پوشش گیاهی مهمترین عامل فرسایش خاک است، پوشش گیاهی حفاظت کننده خاک است و سلامت خاک را تامین می‌کند در حالی‌ که با تخریب گسترده پوشش گیاهی در رویشگاه‌های مرتعی و جنگلی مواجه هستیم.

وی اظهار داشت: برای کاهش و کنترل فرسایش خاک به یک برنامه اقدام مشارکتی نجات‌بخشی نیاز است که در این برنامه، وظیفه دستگاه‌های مختلف مشخص باشد و این برنامه قابل ارزیابی باشد.

معان فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری تصویب قانون حفاظت خاک در سال گذشته را یادآور شد و گفت: براساس این ظرفیت باید یک برنامه اقدام داشته باشیم تا در راستای کنترل فرسایش خاک برنامه‌ریزی شود.

وی به افزایش بحث مشارکت مردم در کنترل عوامل تخریب خاک اشاره کرد و لازمه نجات‌بخشی خاک کشور را مشارکت مسئولانه مردم به خصوص کشاورزان، بهره‌برداران منابع طبیعی و دستگاه‌های متولی پروژه‌های عمرانی عنوان کرد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری، استان چهارمحال و بختیاری با مساحت حدود ۱۶ هزار و ۵۳۳ کیلومتر مربع مساحت یک درصد از مساحت کل کشور را شامل می‌شود که ۸۶.۵ درصد این میزان مساحت را مراتع و جنگل تشکیل می‌دهد.