سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

فراق لاله‌های واژگون چهارمحال و بختیاری و گردشگران در نوروز ۱۴۰۳ نیز دوباره تکرار شد تا دشت لاله‌ها فرصتی برای احیای خود داشته باشد و لاله‌ها بتوانند دوباره در بهاری دیگر زایشگری کنند.

ریشه‌کنی پیازچه لاله‌های واژگون در سال‌های متمادی باعث شده بود که بخشی از این دشت منحصربفرد طبیعی تخریب شود.

این ریشه‌کنی و تخریب به گونه‌ای بوده است که برخی از افراد در شهرهای مختلف عکس‌های باغچه‌های خانگی را که لاله واژگون در آن رویش می‌کنند را هر سال به اشتراک می‌گذارند؛ در حالی که این معضل همیشه از سوی کارشناسان مورد نقد قرار گرفته بود مبنی بر اینکه جای این لاله‌ها در دشت است.

دشت لاله‌های واژگون کوهرنگ رویشگاه اصلی گونه‌های گیاهی لاله واژگون و یکی از جاذبه‌های دیدنی و گردشگری ایران است.

لاله‌های واژگون از خانواده سوسنیان با اسم علمی 'Fritillaria imperialis' است و نوع 'ایمپسریال فرتیال' آن در برخی مناطق جهان وجود دارد، اما گونه 'پرسیکال ' آن مختص ایران بویژه منطقه چهارمحال و بختیاری است. لاله واژگون که در زبان محلی گل بگریو (گل گریان)، اشک مریم و گل افسانه‌ای شهرت دارد، در اواخر فروردین ماه به گل می‌نشیند و معمول تا اواخر اردیبهشت گل‌های خود را حفظ می‌کند.

به گفته برخی از پژوهشگران، میانگین ارتفاع لاله واژگون در ناحیه‌های مختلف نشان می‌دهد که میانگین ارتفاع این گیاه ۳۹ تا ۷۰ سانتیمتر، طول ساقه گل دهنده ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر، تعداد برگ ۱۸ تا ۳۳ عدد در هر بوته و تعداد گلچه در هر بوته بین سه تا هفت است.

بر این اساس در خصوص مراحل مختلف رشد رویشی، بررسی فنولوژی لاله واژگون نشان داد شروع فصل رویشی پس از سپری شدن خواب زمستانه و با مناسب شدن درجه حرارت هوا در اواخر اسفند تا اوایل فروردین آغاز می‌شود. رشد رویشی این‌گونه تا آخر هفته سوم فروردین‌ماه ادامه می‌یابد. طول این مدت بستگی زیادی به درجه حرارت و به خصوص رطوبت هوا و خاک دارد .به طوری که با بالا رفتن درجه حرارت و گرم شدن هوا این مرحله سریعتر انجام می‌شود.

بوته‌کنی و تخریب انسانی، خشکسالی، آفات و بیماری‌های گیاهی، تغییر کاربری اراضی، کشت زیراشکوب و چرای مفرط دام این گونه گیاهی نادر و ارزشمند را تهدید می‌کند.

دشت لاله‌های کوهرنگ در ۲ منطقه رویش دارد، یک منطقه در ارتفاعات زردکوه و نزدیکی روستای فخرآباد قرار دارد که ثبت ملی شده است و منطقه دیگر که برای بازدید عموم آزاد است در ۱۲ کیلومتری شهر چلگرد و در مجاورت روستای دیمه قرار دارد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری گفت: امسال نیز دشت لاله‌های واژگون شهرستان کوهرنگ به منظور حفظ و احیای این رویشگاه ارزشمند قُرق شده است.

اصغر احمدی افزود: در همین راستا ورود گردشگران و مردم محلی به محدوده دشت لاله‌های شهرستان کوهرنگ ممنوع است و توصیه می‌شود تا مسافران به قصد بازدید از این رویشگاه در معرض انقراض به شهرستان کوهرنگ سفر نکنند.

سال گذشته که دشت لاله‌ها به طور کامل قُرق شد، تاثیر بسزایی در تراکم و حفظ این پوشش گیاهی داشت و علاوه‌بر آن دوستداران محیط‌زیست و گروه‌های مردمی از این اقدام ابراز رضایت داشتند.

دشت لاله‌های واژگون شهرستان کوهرنگ اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت ماه گل می‌دهد و این گل‌دهی به مدت ۲ هفته ادامه دارد.

وسعت رویشگاه لاله‌های واژگون شهرستان کوهرنگ در سال‌های گذشته به سه هزار و ۶۰۰ هکتار می‌رسید که خارج کردن پیاز گل از دل خاک، ورود دام به محدوده و ازدحام گردشگر سبب شده تا در سال‌های اخیر وسعت این رویشگاه کاهش پیدا کند.

امسال نیز اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری اعلام کرد: دشت لاله‌های واژگون «کوهرنگ» در سال جدید نیز قرق مطلق شده است.

این اداره کل اعلام کرده است: به اطلاع گردشگران، عشایر و دامداران می‌رساند که دشت لاله‌های واژگون شهرستان کوهرنگ جهت احیای این سرمایه گرانبهای زیبا و طبیعی در سال جدید نیز قرق مطلق و ورود ممنوع‌ است.

شهرستان کوهرنگ در ۸۰ کیلومتری مرکز چهارمحال و بختیاری قرار دارد و یکی از مناطق گردشگری کشور محسوب می‌شود.