سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش خبرنگار ایرنا، خشکسالی در سال‌های اخیر باعث شده است برخی از منابع آبی چهارمحال و بختیاری که پیشتر وجود داشت، دیگر وجود نداشته باشد و برخی از دشت‌های حاصلخیز این استان اکنون به دشت ممنوعه و ممنوعه بحرانی تبدیل شود.

در این ارتباط، میزگرد " بررسی تغییر اقلیم و راهکارهای مقابله با خشکسالی با تاکید بر آبخیزداری " با حضور سید نعیم امامی رییس بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری، سید هاشم فاطمی کارشناس آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری، روح‌الله کریمیان معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری و یوسف صادقی عضو شورای اسلامی شهر شهرکرد در خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) مرکز چهارمحال و بختیاری برگزار شد.

یک نمونه روشن و نزدیک از دشتی که بحرانی است

دشت بزرگ شهرکرد که روزگاری نه چندان دور برخوردار از منابع آبی، با سطح ایستایی سفره‌های زیرزمینی و مرغزار بود امروزه به دلیل خشکسالی‌های پیاپی و برداشت‌های بی‌رویه حال و روز خوشی ندارد.

دشت شهرکرد به عنوان بزرگترین آبخوان و مهمترین سفره زیرزمینی چهارمحال و بختیاری امروز به دلیل خشکسالی‌های پیاپی، برداشت‌های بی‌رویه، افزایش افت سطح ایستایی و فرونشست به عنوان یکی از دشت‌های ممنوعه بحرانی چهارمحال و بختیاری شناخته شده است.

دشت بزرگ شهرکرد از روستای تومانک شهرستان بن تا شهرستان فرخشهر و محدوده روستای شمس‌آباد در مجاورت روستای خراجی شهرستان کیار امتداد دارد.

سطح حوضه آبریز دشت بزرگ شهرکرد افزون‌بر ۱۲۴ هزار و ۵۰۰ هکتار وسعت دارد که از این سطح ۵۷۷ هکتار مَرغزار است و رودخانه اصلی آن جهانبین پس از دریافت آب مازاد چشمه‌ها و قنات‌ها از نواحی جنوب به رودخانه کیار متصل می‌شود.

 قنات‌های خشک شده

محدوده زمین‌های دشت بزرگ شهرکرد شامل روستای تومانک و شهر وردنجان شهرستان بن، شهرهای نافچ، چالشتر، شهرکرد، هفشجان و طاقانک و روستاهای شمس‌آباد، کاکُلَک و هرچگان در شهرستان شهرکرد است.

به دنبال خشکسالی‌های ۱۶ سال گذشته در چهارمحال و بختیاری و برداشت‌های بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی، برخی از دشت‌های کشاورزی این استان به خصوص دشت شهرکرد با بحران و خطر خشک شدن مواجه شده است .

تغییرات اقلیمی؛ مهمترین چالش در شرایط خشکسالی

رییس بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری با اشاره به تغییرات اقلیمی طی ۱۶ سال گذشته گفت: اکنون براثر تغییرات اقلیمی، الگوی بارش در استان از برف به باران تبدیل شده و دماهای حداقل در زمستان و حداکثر در تابستان افزایش پیدا کرده است.

 سید نعیم امامی / دانشیار مرکز تحقیقات

سید نعیم امامی در میزگرد ایرنا در پاسخ به این سوال که چرا چهارمحال و بختیاری دچار خشکسالی شد؟ افزود: این تغییر اقلیم موجب شده در بیشتر سال‌ها، استان با کاهش بارش‌ و خشکسالی عمومی سالانه مواجه شود در حالی که در برخی از سال‌ها مانند سال ۱۴۰۱ استان با بارش برف غیرقابل پیش‌بینی روبرو شد.

وی با بیان اینکه در سال آبی جاری با ۳۰ تا ۳۵ درصد کاهش بارش روبرو هستیم، اظهار داشت: براین اساس و با توجه به تغییرات اقلیمی می‌توان ۱۶ سال اخیر را دوره خشکسالی اقلیمی برای چهارمحال و بختیاری نام‌ نهاد.

این کارشناس گرمایش کلی سطح زمین را از دلایل اصلی تغییرات اقلیمی عنوان کرد و گفت: ایران از نظر اقلیمی در نقطه‌ای از زمین قرار گرفته است که محل تقاطع و تلاقی سیستم‌های جوی پرفشار و کم فشار به صورت همزمان است به همین دلیل پیش‌بینی تلاقی و برخورد سیستم‌های پرفشار سیبری و سیستم‌های کم فشار سودانی و مدیترانه‌ای و اینکه کدام سیستم غالب و موجب بارندگی و یا انسداد اقلیم شود سخت و همین امر موجب شده پیش‌بینی‌های فصلی نیز ازصحت بالایی برخوردار نباشد.

امامی یادآور شد: براساس پیش‌بینی‌ها انتظار می‌رفت در سال آبی ۱۴۰۲ سیستم‌های متوالی کم فشار سودانی و مدیترانه‌ای بر اتمسفر جنوب غرب کشور غلبه کند اما این پیش‌بینی محقق نشد و چهارمحال و بختیاری با کاهش بارش و به نوعی با خشکسالی روبرو شد.

دانشیار زمین‌شناسی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه این استان به لحاظ جغرافیایی و اقلیمی به ۲ بخش متفاوت شرق و غرب تقسیم می‌شود، گفت: با توجه به اینکه شرق استان کم بارش و نیمه غرب و جنوبی پربارش است سیاست‌های پژوهشی و اجرایی بخش آب در این مناطق باید متفاوت تعریف شود.

امامی با تاکید بر ضرورت استفاده از سامانه‌های سطوح آب‌گیر باران، ذخیره آب در سطح و زیرزمین اظهار داشت: در مناطق مختلف چهارمحال و بختیاری به خصوص در شرق این استان دیم‌زارهای کم بازده با بیشترین نرخ فرسایش خاک به وجود آمده و به شکل سنتی به زیر کشت می‌رود.

به گفته این کارشناس، برای کنترل فرسایش از سویی و بهره‌برداری بهینه از این اراضی از سوی دیگر، برنامه استفاده از سامانه‌های مختلف برای جمع‌آوری آب باران در کنار احداث بندهای ذخیره‌ای سطحی و زیرزمینی مورد تاکید است.

وی نتیجه استفاده از سامانه‌های مختلف طراحی شده برای جمع‌آوری آب باران را نفوذ آب در زمین و استفاده بهینه از آب باران برای توسعه باغ‌های دیم بدون دست اندازی به منابع زیرزمینی عنوان کرد.

تغییر اقلیم چه بر سر چهارمحال و بختیاری آورده است؟

کارشناس آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه آمارهای ۲۰ سال گذشته نشان می‌دهد این استان در بخش منابع آب‌های سطحی با کاهش ادامه‌داری در حوزه کارون و زاینده‌رود روبروست، گفت: در بخش آب‌های سطحی آورد رودخانه‌های استان به طور میانگین با کاهش حدود ۲۰ درصدی روبرو است هر چند این کاهش در برخی از سرشاخه‌ها از جمله رودخانه بهشت آباد بیش از این میزان (معادل حدود ۳۵ درصد) گزارش شده است.

 سید هاشم فاطمی / کارشناس آب

سید هاشم فاطمی در خصوص آب رودخانه بهشت‌آباد و تجدید نظر در برخی از طرح‌های مطالعاتی افزود: مطالعات بسیاری از طرح‌ها و منابع آب مربوط به گذشته است که با توجه به تغییرات اقلیمی و کاهش قابل توجه بارش‌ها بازنگری در اجرای طرح‌ها ضروری است.

وی یادآور شد: خشکسالی‌های پیاپی موجب شده امروزه ۶ محدوده مطالعاتی شامل شهرکرد، بروجن، فرادنبه، سفید دشت، کیار شرقی، شلمزار و جونقان فارسان به عنوان محدوده ممنوعه و ممنوعه بحرانی معرفی شود.

این کارشناس منابع آب در خصوص وضعیت نامطلوب منابع آب‌های زیرزمینی در اثر تغییر الگوی بارش افزود: تغییر الگوی بارش، افزایش تبخیر، نبود تعادل میزان برداشت و نفوذ آب به آبخوان‌ها از عوامل مهم کاهش منابع آب‌های زیرزمینی در استان به شمار می‌رود.

به گفته فاطمی، طی ۲۰ سال گذشته اُفت سالانه ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متری آبخوان‌های استان را شاهد بودیم در حالی که در سال‌های اخیر سطح ایستایی در بعضی از آبخوان‌های استان از جمله دشت شهرکرد، فارسان و جونقان به میزان ۱.۵ تا ۲ متر در سال افت سطح ایستایی را به دنبال دارد.

افت کیفیت آب‌های زیرزمینی؛ مهمترین رهاورد خشکسالی

به گفته فاطمی، افزایش ایی سی (هدایت الکتریکی یا میزان شوری آب) که نقش مهمی در کاهش کیفیت آب‌های زیرزمینی دارد از دیگر پیامدهای خشکسالی‌های ادامه‌دار به شمار می‌رود که امروزه منابع آب‌های زیرزمینی چهارمحال و بختیاری با آن مواجه است.

 نمونه بارز خشکسالی دشت‌ها

وی اظهار داشت: در زمان‌های پرآبی آب زیرزمینی، به صورت زایش آب سطحی و رودخانه‌ها را در خروجی آبخوان‌ها پدید می‌آورد و در بیشتر دشت‌ها جاری و به این صورت بسیاری از آلودگی‌ها خارج می‌شد اما امروز این کار انجام نمی‌شود و همین امر موجب کاهش کیفیت آب‌های زیرزمینی شده است.

فرونشست؛ زلزله‌ای خاموش برای استان

کارشناس آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری گفت: برداشت بی‌رویه از منابع آب‌های زیرزمینی و شدت گرفتن افت این منابع آبی در چهارمحال و بختیاری دشت‌های این استان را با پدیده نامیمون فرونشست زمین روبرو کرده است.

 خشکسالی در دشت شهرکرد

فاطمی با بیان اینکه فرونشست فرایندی غیرقابل برگشت به شمار می‌رود، اضافه کرد: در این شرایط آبخوان ذخیره‌پذیری خود را از دست می‌دهد و به عنوان خسارتی جبران ناپذیر به شمار می‌رود.

وی با اشاره به ضخامت کم و حساس بودن آبخوان‌های استان افزود: این موضوع سبب شده تا با وجود فرونشست زمین در دشت‌های استان، فروچاله به وجود نیاید و همین موضوع سبب می‌شود تا مرگ آبخوان‌ها و فرونشست زمین به صورت خاموش شکل گیرد.

فاطمی معتقد است: هرچند فرونشست در چهارمحال و بختیاری به شکل چاله‌های با قطر۱۵۰ متر همانند استان‌های کرمان و همدان وجود ندارد اما باز هم در منطقه خامنیرزا شواهدی مبنی بر فرونشست دیده شده که در این ارتباط چند آبخوان در دست مطالعه قرار دارد.

کارشناس آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری ادامه داد:هم‌اکنون چهار آبخوان استان از جمله شهرکرد، بروجن (فرادنبه)، سفیددشت و خانمیرزا ممنوعه بحرانی و با خطر فرونشست مواجه هستند.

وی با تاکید براینکه آبخوان‌ها از ذخایر راهبردی و حیاتی برای آیندگان به شمار می‌رود، گفت: با توجه به اینکه بسیاری از چاه‌های حاشیه دشت‌ها در حال کم آبی و خشک شدن هستند بیشتر برداشت‌ها در بخش‌های مرکزی آبخوان متمرکز شده و به این صورت به تدریج آبخوان از دست می‌رود.

فاطمی با اشاره به وابستگی زیاد به بارش‌ها گفت: در این شرایط حساس ذخایر آب‌های سطحی و زیرزمینی از دست رفته، دبی آب رودخانه‌ها و چشمه‌ها کاهش یافته و همین امر موجب شده تا در چند سال اخیر با مشکل تامین آب آشامیدنی روبرو شویم.

وی افزود: چهارمحال و بختیاری استان پرشیبی است که با توجه به تغییر الگوی بارش از برف به باران؛ در این شرایط نگه‌داشت آب در بالادست و آبخوان‌های استان ضروری است.

از نظر فاطمی، در این شرایط اجرای طرح‌های تغذیه مصنوعی و جمع‌آوری آب باران بسیار مهم و باید در دستور کار قرار گیرد.

وی کاهش میزان برداشت آب از دشت شهرکرد را به واسطه مدیریت منابع آب ندانست بلکه به دلیل کاهش ذخایر آبی و نبود امکان آبدهی چاه‌ها عنوان کرد.

امیدواری که هست؛ آبخیزداری مانعی برای فرونشست

آبخیزداری علمی مدیریتی و یکی از جدیدترین روش‌های برنامه‌ریزی است که براساس نگرشی سیستمی موجب بهره‌برداری صحیح و منطقی از حوضه‌ها می‌شود به طوری که منابع آب و خاک برای نسل‌های آینده به خوبی باقی بمانده و بقای حوضه آبخیز نیز تضمین ‌شود.

 اجرای طرح‌های آبخیزداری

چهارمحال و بختیاری با مساحت حدود یک میلیون و۶۴۱ هزار هکتار در برگیرنده حوضه‌های آبخیز کارون، زاینده‌رود و دز است.

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری گفت: حوضه آبخیز به عنوان یک اکوسیستم به شمار می‌رود که تمام اجزای آن شامل منابع آب، خاک، پوشش گیاهی (جنگل و مرتع)، اراضی کشاورزی، مسکونی وانسان با هم مرتبط است.

 روح الله کریمیان / معاون آبخیزداری

روح‌الله کریمیان افزود: در این شرایط آبخیزداری و آبخوانداری به عنوان راهکار برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و اجرای انواع اقدامات مدیریتی و سازه‌ای می‌تواند منجر به کاهش فرونشست دشت‌ها، تقویت آبخوان، افزایش پوشش گیاهی، رطوبت و جلوگیری از تشکیل کانون ریزگردها و پدیده خودسوزی دشت‌ها شود.

به گفته وی، عوامل مختلف طبیعی نظیر شیب زیاد، ذوب سریع برف‌ها، تراکم دام‌های عشایری و روستایی، نبود تعادل با ظرفیت مراتع، تبدیل جنگل‌ها و مراتع به اراضی دیم کم بازده و رعایت نکردن اصول صحیح آب و خاک در اجرای طرح‌های عمرانی و کشاورزی موجب تخریب حوضه‌های آبخیز و ایجاد فرسایش در چهارمحال و بختیاری شده است.

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری ادامه داد: بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد میانگین فرسایش سالانه خاک در استان ۱۷.۶ و رسوب سالانه ۷.۷ تن در هکتار است که این میزان از میانگین ۱۵ تن در هکتار کشور و نسبت به میانگین جهانی پنج تن در هکتار بیشتر گزارش شده است.

وی با بیان اینکه با اجرای اقدامات بیولوژیک، بیومکانیک و مکانیکی به طور میانگین در هر هکتار هزار مترمکعب در سال تغذیه آبخوان انجام می‌شود، گفت: با اجرای اقدمات آبخیزداری سالانه سه تا ۱۰ تن در هکتار کنترل فرسایش و سه تا پنج تن در هکتار کنترل رسوب انجام می‌شود.

کریمیان ادامه داد: تاکنون مطالعه ۵۱ درصد از سطح چهارمحال و بختیاری معادل ۸۳۵ هزار هکتار در فازهای شناسایی توجیهی، تفصیلی، اجرایی، بازنگری، گالی و زمین لغزش انجام شده و ۴۹ درصد از سطح استان معادل ۸۶۵ هزار هکتار فاقد مطالعات تفصیلی اجرایی است.

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری گفت: در اذهان عمومی آبخیزداری به کارهای سازه‌ای از جمله سدها و بندهای خاکی مشهور است در حالی که این اقدامات کارهای اورژانسی به شمار می‌رود که وقتی حوضه در برخی شاخص‌ها به حد بحرانی می‌رسد باید انجام شود.

وی معتقد است؛ انجام عملیات بیومکانیک و بیولوژیک که منجر به تقویت پوشش گیاهی منطقه و حوضه آبخیز می‌شود از مهمترین کارهای آبخیزداری به شمار می‌رود در این شرایط با تقویت پوشش گیاهی بر روی دامنه‌های حوضه آبخیز رواناب و سیلاب تولید نمی‌شود.

به گفته کریمیان، هدف اصلی از اجرای طرح‌های آبخیزداری کنترل روان‌آب و تقویت منابع آب‌های زیرزمینی است و کارکرد آن بیشتر در زمان کاهش بارش و خشکسالی نمایان می‌شود.

رییس بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری در خصوص اهمیت سازه‌های آبخیزداری گفت: رویکرد مسوولان طی سه دهه اول انقلاب بیشتر انجام کارهای عمرانی جهادی و احداث سازه بود اما امروز با تغییر نگاه‌ها در کنار کارهای بیومکانیک انجام عملیات بیولوژیک و تقویت پوشش گیاهی به خصوص در بالادست برای جلوگیری از به راه افتادن آب و رسوب مطرح است.

امامی در خصوص مشارکت و استقبال کم جوامع محلی از احداث سازه‌های آبخیزداری گفت: در گذشته آبخیزداری به عنوان یک کار اقتصادی به شمار نمی‌رفت تلاشی نیز برای اینکه مردم بتوانند از این بخش درآمدی داشته باشند انجام نشد درحالی که باید این مساله به مردم القا می‌شد که کارهای آبخیزداری ضمن اینکه موجب حفظ آب و خاک می‌شود می‌تواند درآمد زا نیز باشد.

 رودخانه های خشک

کدورت رودخانه‌ها در اثر فرسایش بالا

کارشناس آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری در خصوص فرسایش گفت: افزایش فرسایش موجب بالارفتن بار رسوبی و کدورت رودخانه‌ها شده و این پدیده در هر بار بارش به وضوح قابل مشاهده است.

فاطمی با اشاره به اینکه یکی از عوامل فرسایش خاک ضعیف بودن و یا از بین رفتن پوشش گیاهی و چرای بی‌رویه دام به خصوص در مراتع است، افزود: در چهارمحال و بختیاری از اوایل فروردین و پیش از رسیدن گیاه به دانه و بذرپاشی، دام وارد عرصه‌ها می‌شود و همین امر موجب شده تا سال به سال مراتع استان ضعیف‌تر شود.

این کارشناس آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری با تاکید برضرورت تشکیل کمیته تعادل بخشی دام و مرتع افزود: جای خالی کمیته تعادل بخشی دام و مرتع در استان موجب شده تا کار اصولی و اساسی برای حفظ مراتع صورت نگیرد و هرروز مراتع استان نسبت به قبل ضعیف تر شوند.

فاطمی تغییر اقلیم تنها مختص این سرزمین نیست، اظهار داشت: نباید اجازه داد مراتع استان به بهانه تامین معیشت افراد از بین برود و به این صورت نسل‌های بعدی را از این داشته‌ها محروم کرد بلکه جلوگیری از چرای زودرس ضمن حفاظت از مراتع از فرسایش نیز پیشگیری کرد.

وی مشکلات زیست محیطی، افزایش رسوب و فرسایش، پرشدن بندهای خاکی و سدها با رسوب و از بین رفتن گیاهان بومی را ناشی از بین رفتن پوشش گیاهی و زوال مراتع عنوان کرد.

به گفته وی، درسال‌های گذشته با توجه به کاهش بارش‌ها و استفاده بی‌رویه از منابع آبی، مَرغ شهرکرد به یکی از کانون‌های تولید گرد و غبار داخلی تبدیل شده بود که با توجه به بارش‌های امسال، توقع این است که امسال میزان گردو غبار با منشا داخلی مرغ شهرکرد کمتر شود.

 خشکسالی در دشت‌های استان

دشت شهرکرد کانون گردوغبار چهارمحال و بختیاری

رییس بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری گفت: ورود بیش از حد دام و چرای مازاد در دشت شهرکرد موجب از بین رفتن پوشش گیاهی محدود این دشت شده و امروزه به عنوان یکی از کانون‌های ریزگرد داخلی در استان شناسایی شود.

سید نعیم امامی با بیان اینکه احیای دشت شهرکرد تنها با انجام کارهای آبخیزداری و پخش سیلاب امکان پذیر نیست، اظهار داشت: هم‌اکنون به دلیل خشکسالی‌های پیاپی، دشت‌های شهرکرد، سفید دشت، بروجن، خانمیرزا به کانون ریزگردها در چهارمحال و بختیاری تبدیل شده است.

امامی با تاکید براینکه بیشتر کانون‌های گرد و غبار در شرق استان متمرکز شده است گفت: کارهای پژوهشی در این حوزه در حال انجام است که احیا مَرغ شهرکرد یکی از طرح‌هایی است که در دستور کار قرار دارد.

وی با اشاره به انتقال آب از آب‌های بارشی بالادست در مَرغ شهرکرد گفت: با اجرای این طرح مساله گرد وغبار حل می‌شود.

دشت شهرکرد توان برداشت آب را ندارد

کارشناس آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه دشت شهرکرد توان برداشت آب را ندارد نسبت به خروج آب مجازی از این دشت ابراز نگرانی کرد و گفت: این کار موجب برداشت بیشتر از آبخوان و تشدید روند کنونی می‌شود.

سید هاشم فاطمی افزود: با وجود اینکه چهارمحال و بختیاری درزمینه برخورد با تخلفات برداشت آب از دشت‌های ممنوعه پیشگام به شمار می‌رود اما در دشت شهرکرد هشت میلیون مترمکعب اضافه برداشت گزارش شده است.

فاطمی با تاکید بر استفاده از تمام ظرفیت‌های موجود برای احیای در دشت شهرکرد اضافه کرد: در شهرداری‌ها باید چاه‌های جذبی جدی گرفته شود تا به این شکل شرایط نفوذ آب پاک به آبخوان فراهم شود.

وی تغذیه مصنوعی را از دیگر راهکارهای احیای دشت شهرکرد برشمرد و گفت: در مناطقی که بارش کمتر از ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلی متر است اجرای تغذیه مصنوعی خیلی اثرگذار نیست اما در استان‌های زاگرس نشین که بارندگی در حد قابل قبولی است این کار باید انجام شود.

فاطمی با اشاره به ویژگی‌های دشت شهرکرد اظهار داشت: متوسط ضخامت این دشت حدود ۶۰ متر بوده و احیای این دشت با پشنهادها و طرح‌هایی که در دستور کار قرار گرفته امکان‌پذیر است.

به گفته این کارشناس آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری با توجه به به شرایط حاکم بر استان باید در رویکرد کشاورز محوری و دامپروری تجدید نظر کرد چرا که عرصه‌های این استان توان اضافه برداشت آب را ندارد.

فاطمی با بیان اینکه آبخیزداری و آبخوانداری در مناطق زاگرس‌نشین که ارتفاعات اطراف آن زیاد گفت: دشت‌ها محدود و ضخامت آن کم و بارش‌ها مناسب است می‌تواند موثر و مفید واقع شود.

وی بر ضرورت تغییر الگوی کشت، برنامه کشت، کاهش وابستگی معیشت مردم به کشاورزی، ارتقای بهره‌وری تاکید کرد.

 چشمه زنه در چهارمحال و بختیاری

خبری امید بخش؛ پارک آبخیز جهانبین - تلاشی برای احیای دشت شهرکرد

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با اشاره به اهمیت پارک آبخیز و نقش آن در احیای دشت و احیای مَرغ شهرکرد گفت: کارهای سازه‌ای پارک آبخیز جهانبین به پایان رسیده است.

روح الله کریمیان در این میزگرد نوید داد که، بخشی از اقدامات بیولوژیک و بیومکانیک از جمله نهالکاری و هلالی آبگیر پارک آبخیز جهانبین باقی‌مانده که در دستور کار قرار دارد.

وی یادآور شد: در خصوص نشیمن گاه‌های این پارک نیز مقرر شد احاله مدیریت به شهرداری هفشجان واگذار شود.

احیای دشت شهرکرد دور از دسترس نیست

رییس بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری با توجه به اینکه ۷۰ درصد منابع آبی استان در بخش کشاورزی مصرف می‌شود گفت: با توجه به خشکسالی‌های پیاپی و ممنوعه شدن دشت‌های استان حداقل باید ۸۰ درصد کشت و کارهای این استان به خصوص در دشت‌های شهرکرد و سفید دشت به سیستم‌های نوین آبیاری مجهز شود.

 امید به احیای دشت شهرکرد

امامی با تاکید بر آیش به عنوان یک اصل علمی و اهمیت آن در بخش کشاورزی یادآور شد: تجدید نظر در کشت گونه‌های گیاهی و استفاده از ارقامی متناسب با وضعیت آبی استان ضروری است.

وی مدیریت دام، انتقال هر چه بیشتر آب‌های بارش، کنار گذاشتن کشت‌های آب بر که موجب خروج آب مجازی می‌شود، مدیریت زراعت، استفاده نکردن صنایع از آب‌های زیرزمینی و بازچرخانی آب برای استفاده صنایع، اجرای طرح جامع مدیریت آبخیز و توجه به آبخیزداری شهری (حفر چاه‌های جذبی) را از جمله راهکارهای مهم برای احیای دشت شهرکرد عنوان کرد.

این کارشناس با تاکید بر ضرورت توسعه و جایگزین کردن گلخانه‌ها به جای کشت‌های آب بر ادامه داد: با توجه به صادرات محصولات گلخانه‌ای در زمان حاضر این نوع کشت در استان اقتصادی به شمار می‌رود و باید با گازرسانی دشت شهرکرد بخشی از این دشت و سفید دشت را به کشت‌های گلخانه‌ای اختصاص داد.

شورای شهر و شهرداری برای احیای دشت شهرکرد پای کار هستند

رییس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهرکرد نیز نبود هماهنگی بین دستگاهی و نبود قانون‌گذاری در مدیریت واحد را از مهمترین مشکلات این شهر در بخش آب عنوان کرد.

 یوسف صادقی / عضو شورای شهرکرد

یوسف صادقی با اشاره به شرایط موجود استان و شهر شهرکرد برضرورت مدیریت مصرف آب شرب، کشاورزی و اصلاح الگوی مصرف تاکید کرد.

وی با اشاره به انجام مطالعات طرح جامع هدایت آب‌های سطحی اظهار داشت: در این ارتباط شهرداری موظف به ایجاد چاه‌های جذبی است تا به این صورت رواناب‌ها به سمت مسیل‌ها هدایت نشود و به این صورت تغذیه مصنوعی انجام می‌شود.

صادقی در خصوص بازچرخانی آب نیز گفت: موافقت اولیه‌ای با شرکت آب و فاضلاب انجام شده که ۲۵ لیتر در ثانیه از آب چاه‌های شهرکرد در اختیار آب و فاضلاب قرار داده شود و به ازای آن ۵۰ لیتر در ثانیه از فاضلاب تصفیه‌خانه بهرام آباد برای آبیاری کمربند سبز شهرکرد تامین شود.